Από το 1980, έχει λάβει μέρος σε πολλές εκθέσεις ζωγραφικής και performance στην Αθήνα, την Ισπανία, το Βέλγιο,
τη Ρωσία κ.ά. Παράλληλα, έχει σκηνογραφήσει θεατρικά έργα στο Εθνικό Θέατρο, στο Κ.Θ.Β.Ε., στη Λυρική Σκηνή,
στο Μέγαρο Μουσικής, στο Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου και σε πολλούς ιδιωτικούς θιάσους.
Γιάννης Μετζικώφ, βιογραφίαΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ του Γιάννη Μετζικώφ βρέθηκε ο καλλιτέχνης που θα σηκώσει τη βαριά ευθύνη της μεταμόρφωσης του Μεγάρου.
Η επιλογή του είναι ξεχωριστή, αφού πρόκειται για έναν σκηνογράφο και ενδυματολόγο του θεάτρου χαμηλών τόνων, υψηλής αισθητικής και δυναμικής παρουσίας.
Στο παρελθόν έχει αναμορφώσει πολιτικά γραφεία, ενώ πρόσφατα συνεργάστηκε με τον κ. Δημήτρη Σιούφα και έκανε παρεμβάσεις στη Βουλή. Παράλληλα, έχει συνεργαστεί με τον ΟΠΕΠ, η συνεργασία του με τον οποίο ξεκίνησε επί Βενιζέλου και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Οι δουλειές του στο θέατρο χαρακτηρίζονται ανανεωτικές, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να αναδείξει τις προθέσεις του εκάστοτε συγγραφέα από την τέχνη της σκηνογραφίας.
Η Ειρήνη Παππά,ο Λάκης Λαζόπουλος, ο Νικήτας Τσακίρογλου και η Πέμη Ζούνη
είναι μερικοί μόνο από τους ηθοποιούς με τους οποίους έχει συνεργαστεί στο παρελθόν.
ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΠΕΡΙΠΟΥ δέκα χρόνια τιμήθηκε στη Μόσχα, παρουσιάζοντας έκθεση σκηνογραφίας και ενδυματολογίας στο Μουσείο Πούσκιν με τίτλο «Μεταμορφώσεις».
Στα λόγια που απηύθυνε στο κοινό εκείνη τη βραδιά του Μαΐου ίσως να βρίσκεται και η εξήγηση για το πώς ένας καλλιτέχνης μπαίνει στο «σοβαρό» κοστούμι που επιβάλλει ένα πολιτικό γραφείο, και δη το Μέγαρο Μαξίμου, και αναμορφώνει το περιβάλλον δίχως να προκαλεί. «Οσο μεγάλωνα, άρχισα να ανακαλύπτω ότι μεταμορφώνομαι κι εγώ. Ακόμα καλύτερα: ότι δημιουργώ μέσα στις μεταμορφώσεις. Γίνομαι άλλος την ώρα που ζωγραφίζω, γίνομαι άλλος το βράδυ όταν αγκαλιάζω τη γυναίκα μου... Οι μεταμορφώσεις είναι οι κόμποι της ζωής μας».
Η Μελίνα Μερκούρη είχε αποφανθεί γι’ αυτόν ότι «αγωνιά με το έργο του να υπερασπιστεί αισθητικά την τρέλα, την ανησυχία ή τις κρυμμένες εντάσεις πίσω από την ήρεμη επιφάνεια των πραγμάτων».Πρωτο Θεμα.Εντυπη Εκδοση.PDF.Σελ.42
| ||||||||
| Μετζικώφ. Costume Design. Μια ποιητική του ενδύματος Το Υπουργείο Πολιτισμού και οι εκδόσεις Φιλιππότη, με την χορηγία του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης, δημιούργησαν ένα υπέροχο βιβλίο με τον τίτλο Μετζικώφ. Costume Design.
Πρόκειται για έναν τόμο τριακοσίων ενενήντα σελίδων, όπου ο αναγνώστης-θεατής εισχωρεί στον μαγευτικό χώρο του καλλιτέχνη, ακολουθώντας την πορεία του (1983-2006) μέσα από παραστάσεις κορυφαίων έργων του παγκόσμιου ρεπερτορίου - Σαίξπηρ, Στρίντμπεργκ, Ίψεν, Τσέχωφ, Ανούιγ, Γκαίτε, Πιραντέλλο - και σε όλο σχεδόν το φάσμα του αρχαίου ελληνικού δράματος. Συναντά επίσης τον κόσμο της όπερας και του χορού: Αριάδνη στην Νάξο, Μάκβεθ, Φεντόρα, Φιντέλιο, Λίμνη των Κύκνων, Μαραθών-Σαλαμίς, Μανουέλ Σαλίνας, Κάντο Χενεράλ. Εκθέσεις του Γιάννη Μετζικώφ έχουν φιλοξενηθεί στο Φεστιβάλ Πατρών («Σκηνογραφία για μια παράσταση που δεν θα γίνει ποτέ»), στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη («Προσωπεία») και στο Μουσείο Καλών Τεχνών Αλέξανδρου Πούσκιν στην Μόσχα («Μεταμορφώσεις»). Ζωγράφος, γλύπτης, καλλιτέχνης των «εγκαταστάσεων», ο Μετζικώφ είναι παράλληλα σκηνογράφος και ενδυματολόγος. Έχει συνεργαστεί με όλους σχεδόν τους Έλληνες σκηνοθέτες: Κακογιάννη, Βολανάκη, Βουτσινά, Κούνδουρο, Ευαγγελάτο, Μιχαηλίδη, Τσιάνο, Χουβαρδά, Ζουζού Νικολούδη κ.ά.
Την μεγαλειώδη ελληνική και αγγλική έκδοση οφείλουμε σε ένα επιτελείο εκλεκτών συνεργατών υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια του Δημήτρη Πληβούρη. Προλογίζουν ο Γιώργος Βουλγαράκης, ο Αντώνης Παπαδημητρίου, η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, ο Γιώργος Π. Πεφάνης, ο Γιάννης Βαρβέρης και η Αθηνά Σχινά, ενώ επίσης περιλαμβάνονται μικρά αποσπάσματα δοκιμίων από σκηνοθέτες και συνεργάτες του καλλιτέχνη. Η επιτυχία της έκδοσης χρωστά βεβαίως τα μέγιστα σε μια πλειάδα φωτογράφων που παραχώρησαν ευγενικά το φωτογραφικό τους υλικό. «Ο Γιάννης Μετζικώφ», γράφει στον πρόλογό του ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση Αντώνης Παπαδημητρίου, «θέτει την τέχνη στην υπηρεσία μιας εφήμερης αλλά και ουσιαστικής αισθητικής. Ντύνει την δράση και χαρακτηρίζει την προσωπικότητα των ηρώων του, προσδιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά την συνολική ερμηνεία του έργου, στο οποίο προσφέρει τις καλές του υπηρεσίες. Σαν τον Μικρό Πρίγκιπα και εμείς επισκεπτόμαστε μέσα από το βιβλίο αυτό τον πλανήτη του Γιάννη Μετζικώφ και βλέπουμε τα πλάσματα που χάρις σε αυτόν κατοικούν την ανθρωπογεωγραφία του».
Στο άρθρο της με τίτλο «Γιάννης Μετζικώφ: Το θέατρο ως μηχανή του χρόνου και ο ρόλος του ενδύματος», η καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης και διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα σημειώνει: «Το κοστούμι αντιπροσωπεύει για τον Μετζικώφ μιαν αυτόνομη μορφή Τέχνης. […] Τα κοστούμια που σχεδιάζει, κεντάει και στολίζει χρόνια τώρα, με ακαταμάχητο ζήλο και πάθος νεανικό, για να ντύσει τις τραγικές ηρωίδες, την Κλυταιμνήστρα, την Εκάβη, την Ιοκάστη, την Μήδεια, την Ηλέκτρα, την Ιφιγένεια, την λαίδη Μάκβεθ, την Θεοφανώ, την Σαλώμη και τόσες άλλες, ζωντανεύουν με κεραυνοβόλο ενέργεια τα πεπρωμένα τους μπροστά στα μάτια του θεατή. […] Ο Γιάννης Μετζικώφ, ηδονικός Ελπήνωρ του χρώματος, της υφής, της λάμψης, της μεγαλοπρέπειας ―ας μην ξεχνάμε πως είναι ένας έξοχος ζωγράφος― βρίσκει σε αυτούς τους ρόλους το άλλοθι για να απογειώσει την φαντασία του». «Αρκετές φωτογραφίες σε αυτό το λεύκωμα», συνεχίζει η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, «διαιωνίζουν τέτοιες εκλάμψεις. Εκεί, ο καλλιτέχνης Μετζικώφ αφήνει ελεύθερη την έμπνευσή του να σχεδιάζει μια ‘‘φαντασία’’, ένα όχημα φυγής προς το παρελθόν ή προς το μέλλον, αποκαλύπτοντας τις πολλαπλές δυνατότητες του ταλέντου του. Ενός ταλέντου εύπλαστου, εύστροφου, ικανού να μεταμορφώνεται αδιάκοπα, χωρίς ποτέ να χάνει την ταυτότητά του».
Ο λέκτορας του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών και κριτικός θεάτρου Γιώργος Π. Πεφάνης καταπιάνεται στο κείμενό του με την «Ποιητική του ενδύματος» του Γιάννη Μετζικώφ. «Στον κόσμο του Μετζικώφ», γράφει, «η αμφιβολία μπορεί να ταξιδεύει από κείμενο σε κείμενο και από παράσταση σε παράσταση χωρίς να αποδιαρθρώνει τα έργα, αλλά και χωρίς να κλείνει σε περίκλειστα σχήματα. Τα πρόσωπα, οι σχέσεις και οι καταστάσεις προσδιορίζονται, δεν ορίζονται από το χρώμα ή το στυλ των ρούχων. Όπως το κορμί αναπνέει πάντα κάτω από το ύφασμα, έτσι και το πρόσωπο κινείται μέσω του ενδύματός του. Το ένδυμα γίνεται έτσι μια ζωντανή έκφραση του προσώπου, περίπου σαν μια υφασμάτινη γλώσσα και άηχη φωνή». Η Αθηνά Σχινά, κριτικός και ιστορικός τέχνης, αναλύει την θεατρική δουλειά του Γιάννη Μετζικώφ «μέσα από τον καλειδοσκοπικό μετατροπέα» του. «Η συναισθαντική ενέργεια που εκπέμπει ο χώρος του Γ. Μετζικώφ», παρατηρεί, «λειτουργεί όπως τα απαρέμφατα, με την μέση ή την παθητική φωνή διάθεσης των ενσαρκωνόμενων ρόλων να εκφέρεται από τον τρόπο θέσης, στάσης ή κίνησης του σώματος των ηθοποιών που φορούν τα ρούχα του ως χροιές των χαρακτήρων που εκπροσωπούν, καθώς οι σημασίες του λόγου οικοδομούν ένα πλέγμα. Το πλέγμα αυτό σημασιών, παραλειπόμενων, αμφισημιών, βλεμμάτων και χειρονομιών της ερμηνείας συναντά αντιφωνικά το πλέγμα των τονικών αντιστίξεων του Γ. Μετζικώφ στα κοστούμια του με το βελούδο, το ατλάζι, το λινό, τον ταφτά, τις φόδρες, τις χάντρες, τις δαντέλες, και αλλού τα διάφανα πέπλα, τις μάλλινες κλωστές και τις μεταξωτές κορδέλες να ντύνουν ενδιάμεσους ρυθμούς, ‘‘εκκωφαντικούς’’ ψιθύρους, υπονοούμενα, αποσοβούντα επιφωνήματα και αινιγματικές απορίες, κυρίως όμως αποσιωπητικά που διαστέλλουν την παρασημαντική του λόγου και τα κρυμμένα της νοήματα». Κλείνοντας το βιβλίο έχει κανείς την αίσθηση του γυρισμού. Κρατά αυτό που μένει από το ωραίο ταξίδι, αυτό που γίνεται πλούτος στην ψυχή, στον νου, στην φαντασία και στην μνήμη. | ||||||||
|
