Του ΙΑΣΟΝΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ *
Η Τεχεράνη δεν νιώθει να είναι μια πρωτεύουσα που βρίσκεται κάτω από διεθνή πολιορκία, έτοιμη να βυθιστεί στην ίδια καταστροφική διαδικασία κυρώσεων που εξασθένησε το δυτικό γείτονά της, το Ιράκ. Μάλλον ζει μια ένδοξη άνοιξη με τα πλήθη να πλημμυρίζουν τις δενδροφυτεμένες λεωφόρους της βόρειας Τεχεράνης αργά το απόγευμα, για να κάνουν βόλτα, να κουτσομπολέψουν και να δοκιμάσουν τα παγωτά και τους φρέσκους χυμούς από τα περίφημα φρούτα του Ιράν.
«Η κυρία στην οποία εργάζομαι πούλησε ήδη το Πεζό 206 που είχε, γιατί λέει ότι αν υπάρξει οικονομικός αποκλεισμός (εμπάργκο), η βενζίνη και τα ανταλλακτικά θα γίνουν τόσο ακριβά, που το αυτοκίνητο θα μένει στο γκαράζ και θα σκουριάζει», μου είπε ο Χοσεΐν.
Αλλά ακόμη και μόνο με την αναμονή των κυρώσεων, οι τιμές έχουν αρχίσει να ανεβαίνουν. Μολονότι ο πληθωρισμός στο Ιράν είναι στο 20%, η περσική πρωτοχρονιά, τον περασμένο μήνα, έφερε μαζί της αυξήσεις στις τιμές για βασικά αγαθά.
* Οι Ιρανοί μπορεί να νιώθουν τα πρώτα ρίγη του πυρετού των κυρώσεων, μετά την άρνηση του προέδρου τους να σταματήσει η χώρα τους τις πυρηνικές δραστηριότητές της, αλλά παραμένουν αποφασισμένοι.
Η αναγγελία ότι το Ιράν κατάφερε να ολοκληρώσει τη διαδικασία εμπλουτισμού του ουρανίου απέβλεπε στα εθνικιστικά αισθήματα και απευθύνθηκε σε ένα επιλεγμένο ακροατήριο ιρανών και ξένων αξιωματούχων στην ιερή πόλη της Μασχάντ, όπου έχει ταφεί ο τέταρτος σιίτης ιμάμης.
Ανδρες χορευτές, κρατώντας κούκλες ομοιώματα σωλήνων ουρανίου σαν να ήταν πολύτιμα αντικείμενα, χόρευαν μπροστά σε ένα ζωγραφισμένο βάθρο όπου εμφανιζόταν ένα τεράστιο περιστέρι της ειρήνης. Η σκηνή ήταν τόσο σουρεαλιστική, που έκανε έναν ξένο διπλωμάτη να αναρωτιέται εάν δεν ήταν μια έμμεση ιρανική στρατηγική που έχει στόχο να πείσει τον κόσμο ότι οι Ιρανοί είναι εξίσου τρελοί όπως αυτοί οι πολιτικοί στην Ουάσιγκτον, οι οποίοι σκέφτονται να χρησιμοποιήσουν τακτικά πυρηνικά όπλα εναντίον της ισλαμικής δημοκρατίας.
* Σε συνεντεύξεις με ιρανούς αξιωματούχους τις τελευταίες ημέρες, έγινε φανερό ότι ελάχιστοι πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα τηρήσουν τις υποσχέσεις τους και θα πλήξουν το Ιράν. Αναλυτές εκτιμούν, επίσης, ότι είναι απίθανο οι ΗΠΑ να διακινδυνεύσουν την ήδη δύσκολη θέση τους στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν, τόσο για τον εαυτό τους όσο και για τους συμμάχους τους στο ΝΑΤΟ, επεκτείνοντας τη σύγκρουση μέσα στο Ιράν και εγκαθιδρύοντας μία συνεχόμενη ζώνη αστάθειας από την Καμπούλ έως τη Βαγδάτη.
* Μια ανάγνωση των νεοσυντηρητικών απειλών εναντίον του Ιράν με βάση τη χειρότερη δυνατή προοπτική, θα έβλεπε τη δημιουργία μιας χωρίς προηγούμενο αναρχίας, καθώς η σύγκρουση θα επεκτεινόταν στη Συρία, το δυτικό γείτονα του Ιράκ και μέχρι τις ακτές της Μεσογείου. Μολονότι αυτό δεν θα ήταν ασφαλώς καλή είδηση για τις εξαγωγές πετρελαίου και θα ευχαριστούσε μόνο τους ισραηλινούς αξιωματούχους, ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν είναι και τόσο αδιανόητο για τη δεύτερη θητεία της κυβέρνησης Μπους, λυσσασμένης με τη θεϊκής έμπνευσης αντιτρομοκρατική εκστρατεία της και αδιαφορώντας για την επανεκλογή της.
* Το Ιράν μπορεί να είναι μία καλόπιστη περιφερειακή δύναμη, αλλά η κατοχή του Ιράκ και του Αφγανιστάν στα ανατολικά του και στα δυτικά του προκαλούν ανησυχία. Το Ιράν έχει συμμαχίες με αντιισραηλινές παλαιστινιακές και λιβανικές οργανώσεις, ενώ καλλιεργεί στρατηγική σχέση με τη Συρία.
* Ωστόσο, άλλα αραβικά κράτη, ειδικά στον Περσικό Κόλπο, υιοθετούν μια πιο προσεκτική προσέγγιση απέναντι στον αναδυόμενο γείτονά τους. Η επαναλειτουργία του γραφείου του Αραβικού Συνδέσμου στη Βαγδάτη την περασμένη εβδομάδα ήταν απόδειξη ότι ο αραβικός κόσμος ανησυχεί αρκετά για το Ιράν, για να μην διασταυρώσει τα διπλωματικά του ξίφη μαζί του στα ίδια πεδία μαχών, στα οποία έπεσαν ένα εκατομμύριο άνθρωποι κατά τη διάρκεια του πολέμου Ιράν-Ιράκ. Η ρήση ότι «οποιοσδήποτε ελέγχει το Ιράκ, ελέγχει τον αραβικό κόσμο», παραμένει πάντα αληθινή.
* Στην Τεχεράνη οι αρχές ανακοίνωσαν την ετήσια εκστρατεία ενάντια στη μη ισλαμική αμφίεση, που συμπίπτει με τον καιρό που άρχισε να γίνεται πιο ζεστός.
Κυρίες με τσαντόρ περιπολούν στους δρόμους και νουθετούν τις μοντέρνες Ιρανές να καλύπτουν περισσότερο τα μαλλιά τους με τη μαντίλα και να αποφεύγουν τα βαμμένα νύχια και τα σκουλαρίκια στη μύτη.
* Για τον Αλί, έναν 32χρονο οδηγό ταξί, αυτές οι πρακτικές -όπως και οι στρατηγικές φιλοδοξίες του Ιράν στην περιοχή- δεν έχουν νόημα σε μια εποχή που η ντόπια οικονομία υποφέρει.
«Σκάβουν και παίρνουν την άσφαλτο στην Τεχεράνη για να φτιάξουν δρόμους για τους Αφγανούς, στο όνομα της περιφερειακής διπλωματίας!», τονίζει. «Ισως πρέπει να γίνω Αφγανός ή Παλαιστίνιος για να με βοηθήσει η χώρα μου!».
* Ο ΙΑΣΩΝ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ είναι δημοσιογράφος και φωτογράφος, με έδρα την Τεχεράνη. Μετά το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, πέρασε τρία χρόνια στη Μ. Ανατολή και δύο στο Ιράν.
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 07/05/2006
