Το μεγάλο παιγνίδι των πετρελαίων

| Εκτύπωση | 30/11/2008 | ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ ΙΑΚΩΒΙΔΗ

Η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να παραδοθεί στις φλόγες ενός πολέμου εξαιτίας των πετρελαίων; Αυτό άφησε καθαρά να νοηθεί πρόσφατα Τούρκος ναύαρχος, με αφορμή τις έρευνες, που ειδικά σκάφη, που εκμίσθωσε η Κυπριακή Δημοκρατία έκαναν στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως η Κύπρος θα εκχωρήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και τα εντεύθεν συμφέροντά της από φόβο ενώπιον της τουρκικής απειλής.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία απειλεί και εκβιάζει ή και προειδοποιεί την Κύπρο με θερμό επεισόδιο εξαιτίας των ερευνών για την ανακάλυψη πιθανών κοιτασμάτων πετρελαίων στη θαλάσσια περιοχή της νήσου. Εξαρχής πρέπει να επισημανθεί πως η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί τη μια κορυφή ενός ενεργειακού τριγώνου. Οι άλλες δύο κορυφές του αποτελούνται από την Κασπία Θάλασσα και τη Μαύρη Θάλασσα. Στο βυθό της Κασπίας υπολογίζεται ότι υπάρχουν 33 δισεκ. βαρέλια πετρέλαιο και 325 τρισεκ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Σε όλη την περιοχή της Κασπίας υπολογίζεται ότι υπάρχουν 170 δισεκ. βαρέλια πετρέλαιο.
Η σημασία των πετρελαίων της Κασπίας ανακαλύφθηκε μετά την κατάρρευση του σοσιαλισμού και τον εντεύθεν ανταγωνισμό εταιρειών για την εξόρυξή τους. Τον Ιούνιο του 2006 οι πέντε χώρες, που βρέχονται από την Κασπία, υπέγραψαν συμφωνία για το διαμοιρασμό των κοιτασμάτων. Τον Ιούλιο του 2006 έγιναν και τα εγκαίνια του μεγάλου αγωγού Μπακού-Τιφλίδα-(τουρκικό λιμάνι) Τσεϊχάν. Δι’ αυτού η Τουρκία αναδείχθηκε σε κρίσιμης σημασίας ενεργειακό κόμβο, που αναβάθμισε τη γεωστρατηγική της σημασία.

Τουρκία-Ισραήλ-Ινδία
Αναφέρουμε αυτά, επειδή η τουρκική εφημερίδα «Σαμπάχ» (25.11.2008) σε ανάλυσή της, αναφερόταν στην πρόσφατη επίσκεψη Ερντογάν στην Ινδία και αποκάλυψε σχέδια για τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου όπως και πετρελαίου από την περιοχή της Κασπίας μέσω του αγωγού Μπακού-Τσεϊχάν και μέσω Ισραήλ, προς την Ινδία.
Το σχέδιο αυτό, υποστηρίζει η τουρκική εφημερίδα, ήρθε στην επιφάνεια για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της Άπω Ανατολής, ήταν μια εργασία που εκτελέστηκε μεταξύ Τουρκίας-Ισραήλ-Ινδίας και διήρκεσε τρία χρόνια. Σύμφωνα με το σχέδιο, το πετρέλαιο, που φτάνει στο Τσεϊχάν θα φορτώνεται σε μεγάλα δεξαμενόπλοια, θα μεταφέρεται στο ισραηλινό λιμάνι Άσκελον και από εκεί μέσω του αγωγού Tipline θα φτάνει στο λιμάνι της Άκαμπα όπου και θα φορτώνεται ξανά σε πλοία για μεταφορά στην Ινδία. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Και πώς επηρεάζουν την Κύπρο, με αφορμή και τα πρόσφατα επεισόδια με τις τουρκικές προκλήσεις σε βάρος ερευνητικών σκαφών, που μίσθωσε η Κύπρος για διεξαγωγή ερευνών στην ΑΟΖ της νήσου;
Σημαίνουν πως το «Μεγάλο Παιγνίδι» των πετρελαίων, που χαρακτηρίζει τον αυξανόμενο ενεργειακό ανταγωνισμό, φαίνεται να μεταφέρεται προς την περιοχή μας.

Οι τουρκικές απειλές
Η φράση, «Μεγάλο Παιγνίδι» χρησιμοποιήθηκε από τον Ράντιαρ Κίμπλινγκ για να περιγράψει το ρωσο-βρετανικό και τουρκικό ανταγωνισμό στην κεντρική Ασία, για τον έλεγχο των εμπορικών δρόμων προς την Ινδία τον 19ο αιώνα. Ένα παρόμοιο μεγάλο παιγνίδι, φαίνεται, ετοιμάζεται ν' αρχίσει στην περιοχή μας. Προσεκτική παρακολούθηση του τουρκικού Τύπου και των αντιδράσεων της Τουρκίας έναντι των κυπριακών κυρίαρχων ενεργειών καταδεικνύουν πως η κατοχική δύναμη ενδιαφέρεται έντονα για τους ενεργειακούς πόρους της περιοχής.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να ενταχθούν οι νέες τουρκικές απειλές κατά της Κύπρου, που δεν είναι νέες. Απειλές η Τουρκία διατύπωσε και το 1980, το 1999, το 2003 και πέρσι. Τον Ιούλιο του 1999, ο πρωθυπουργός της τουρκικής εισβολής, Ετζεβίτ, είπε πως η κατασκευή του αγωγού Μπακού-Τσεϊχάν «σχετίζεται με την ασφάλεια ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου. Η ασφάλεια της Αν. Μεσογείου», πρόσθεσε, «δεν είναι θέμα της Ελλάδας αλλά θέμα που αφορά την Τουρκία και τους Τ/κύπριους, που θα εγγυηθούν την ασφάλεια αυτή». Το Δεκέμβριο του ιδίου χρόνου, ο κατοχικός Ντενκτάς δήλωσε πως «ο πετρελαιαγωγός, που έρχεται από τον Καύκασο στην Αλεξανδρέττα, αυξάνει τη στρατηγική σημασία της Κύπρου».

«Θερμές καταστάσεις»
Στις 19.7.2005 η Κύπρος και η Αίγυπτος υπέγραψαν μια ιστορική συμφωνία για την αξιοποίηση του υποθαλάσσιου πετρελαϊκού πλούτου της νήσου. Και τότε διατυπώθηκαν τουρκικές απειλές όπως και πέρσι το Γενάρη. Ο κατοχικός Ταλάτ απαίτησε συνδιαχείριση των μελλοντικών κοιτασμάτων, διαφορετικά, είπε, θα δημιουργηθούν «θερμές καταστάσεις». Πέρσι το Γενάρη, πάλι η Τουρκία προειδοποίησε με «βαρύ τίμημα» όσες γειτονικές μας χώρες υπογράψουν διμερή συμφωνία με την Κύπρο για τη διαχείριση των πετρελαίων. Η Άγκυρα έστειλε αυστηρή νότα διαμαρτυρίας στη Βηρυτό. Και ο... σύντροφος Ταλάτ, σε συνέντευξή του στην τρίγλωσση εφημερίδα «Cyprus Dialogue» και με τις πλάτες της κατοχικής Τουρκίας προειδοποίησε με «θερμές καταστάσεις», επειδή, ισχυρίστηκε, η Τουρκία έχει δικαιώματα στα πιθανά κοιτάσματα πετρελαίου της περιοχής μας.
Οι πιθανές εξελίξεις με τις έρευνες της Κύπρου και οι εντεύθεν αντιδράσεις-απειλές της Τουρκίας πρέπει να ενταχθούν στο ευρύτερο ενεργειακό παιγνίδι, που αναμένεται να παιχτεί σύντομα στην περιοχή μας, σε συνάρτηση προς όσα συμβαίνουν στην εύθραυστη και εύφλεκτη Μέση Ανατολή. Πρώτα, οι παίκτες: Είναι η Ρωσία στον Καύκασο και η αναγεννώμενη δύναμή της, στηριγμένη και στην ισχύ του ρωσικού αερίου και στα παιγνίδια που αποφάσισε να παίξει. Είναι οι ΗΠΑ, με τον πόλεμο στο Ιράκ, τον έλεγχο των πετρελαίων της Σ. Αραβίας και των εμιράτων και οι βλέψεις προς την Κεντρική Ασία. Είναι η Τουρκία, διαμέσου του εδάφους της οποίας διέρχονται ή θα διέλθουν σημαντικοί αγωγοί προς τη Μεσόγειο. Είναι η νέα συμμαχία Ρωσίας-Ιράν και η αντιπαράθεση ΗΠΑ-Ιράν και οι πιθανοί κίνδυνοι για τη ροή μεσανατολικού πετρελαίου προς την Ινδία-Άπω Ανατολή, εξαιτίας μιας ενδεχόμενης ανάφλεξης.

Τα ενεργειακό παιγνίδι και οι σχεδιασμοί της Κύπρου για το μέλλον
Τα σχέδια Τουρκίας-Ισραήλ-Ινδίας είναι ένα μέτρο για ασφαλή ροή και διαφυγή ρωσικού ή πετρελαίου της Κασπίας προς την ενεργειακά διψασμένη Άπω Ανατολή. Και η Δύση; Η Ευρώπη; Είναι εμφανής η προσπάθεια της Ε.Ε. να απεξαρτηθεί από τη Ρωσία και να αναζητήσει άλλες πηγές ή εναλλακτικές πηγές ενέργειας. Η ενδεχόμενη ανακάλυψη πετρελαίου σε ποσότητες τέτοιες, που να καλύπτουν και ανάγκες και των εταίρων μας, είναι δυνατόν να μετατρέψει την Ανατολική Μεσόγειο σε νέο πετρελαϊκό Ελντοράτο, με τους εντεύθεν ανταγωνισμούς. Και την Κύπρο στο επίκεντρο αντιπαραθέσεων, με την Τουρκία ως τον κύριο αίτιο και προβοκάτορα. Γιατί;
Η Τουρκία ήδη έχει τα περισσότερα στρατηγικά πλεονεκτήματα στην ανατολικο-μεσογειακή πλευρά του ενεργειακού παιγνιδιού. Γειτνιάζει με τον Καύκασο. Ας θυμηθούμε πως στην κορύφωση του ρωσο-γεωργιανού πολέμου εξαιτίας της Ν. Οσετίας, η Τουρκία πρότεινε ένα Σύμφωνο Ειρήνης του Καυκάσου. Οι ενεργειακοί, περισσότερο, λόγοι είναι εμφανείς. Επίσης διαθέτει ένα ευρύ δίκτυο αγωγών και ένα μεγάλο κέντρο υποδοχής και διύλισης στο λιμάνι του Τσεϊχάν, ακριβώς απέναντι από την Κύπρο. Και, βέβαια, ακόμα έχει την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Όλα αυτά επιτάσσουν όπως η Λευκωσία αφήσει κατά μέρος τις ανόητες ιδεολογικές και άλλες αγκυλώσεις της και να κοιτάξει στο χάρτη το μεγάλο ενεργειακό παιγνίδι, που πάει ν' αρχίσει να παίζεται και στη γειτονιά μας και θα μας επηρεάσει άμεσα και έμμερα. Αυτό σημαίνει:
Πρώτον, στενότερη συνεργασία με την Ελλάδα και επιστροφή της στην κοιτίδα ασφαλείας της, δηλ. την Αν. Μεσόγειο.
Δεύτερον, ισχυροποίηση των αμυντικών δυνατοτήτων μας - σε στενή συνεργασία με την Ελλάδα - σε θαλάσσια και πτητικά μέσα, για διασφάλιση εγκαταστάσεων, μεταφοράς και αποθήκευσης πετρελαίων.
Τρίτον, εντατικοποίηση και περαιτέρω σύσφιγξη σχέσεων με τις γειτονικές μας χώρες σε όλους τους τομείς και ειδικά στον τομέα της ενέργειας.
Τέταρτον, σταθερή ενημέρωση και συνεργασία με τους εταίρους μας στην Ε.Ε.
Πέμπτον, στενή συνεργασία με ενεργειακούς κολοσσούς και δυνάμεις που ασχολούνται με την ενέργεια - ΗΠΑ, Βρετανία, Νορβηγία, Ρωσία, Κίνα, χωρίς να υποτιμάται καθόλου ο ισχυρός παράγων Ισραήλ.
Έκτον, να αναμένεται ότι στο εγγύς μέλλον τα πράγματα μάλλον θα εξελιχθούν σε έναν πλατύτερο ενεργειακό ανταγωνισμό με πολλούς παίκτες, πρωταγωνιστές και, ενδεχομένως, θύματα.
Έβδομον, εξ αυτών συνάγεται η επείγουσα αναγκαιότητα μελέτης και χάραξης μακράς πνοής ενεργειακής πολιτικής, με τη βοήθεια της Ε.Ε. και της Ελλάδας, νοουμένου ότι θα συνεκτιμηθούν σήμερα και στο μέλλον οι επιπτώσεις λύσης ή μη λύσης του Κυπριακού και οι πιθανοί κίνδυνοι -πολιτικοί, οικονομικοί, ενεργειακοί, δημογραφικοί, κοινωνικοί και άλλοι, για την Κύπρο.

Κτυπάμε φλέβα πετρελαίου στην Οικονομική μας Ζώνη

| Εκτύπωση | 03/05/2009 | ΤΗΣ ΧΡΥΣΩΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ

Η «Σημερινή», σε ρεπορτάζ της ημερομηνίας 25 Φεβρουαρίου 2007, αποκάλυπτε ότι οι Βρετανοί αποικιοκράτες γνώριζαν για την ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου από το 1936. Αυτό και μόνο το στοιχείο καταδεικνύει, πέραν πάσης αμφιβολίας, τους λόγους για τους οποίους η Βρετανία συνεχίζει να έχει ισχυρές απόψεις και θέσεις και να κινεί τα νήματα της διεθνούς διπλωματίας για το Κυπριακό.

Τα σχετικά έγγραφα καταρρίπτουν επίσης τα όσα διακήρυτταν κατά καιρούς οι Βρετανοί για τους Κυπρίους, ότι «συμπεριφέρονται κάποιοι ωσάν να είναι η μικρή Κύπρος ο ομφαλός της Γης» ή ότι «η Κύπρος είναι μια σπιθαμή γης, δεν φαίνεται καν στον παγκόσμιο χάρτη» ή ακόμη ότι «κανείς δεν ξέρει πού είναι η Κύπρος». Με το γνωστό ειρωνικό τους ύφος, κατέβαλλαν προσπάθειες να πείσουν ότι η Κύπρος είναι και μικρή και ασήμαντη για τον κόσμο, σε μιαν άκρως επικίνδυνη θέση τους να κάμψουν το αγωνιστικό φρόνημα του λαού και να στηρίξουν την πολιτική τους περί ηττοπάθειας.

Yπολογίσιμη δύναμη
Και όμως η μικρή χώρα Κύπρος, όσο ασήμαντη και άνευ σημασίας είναι για την παγκόσμια πολιτική και οικονομική σκηνή, μπορεί να μετατραπεί σε μιαν αξιοσέβαστη και υπολογίσιμη δύναμη στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και ολόκληρου του κόσμου. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Όλες οι έρευνες και οι συζητήσεις, τα στοιχεία και άλλα οικονομικά και πολιτικά δεδομένα που βγαίνουν κατά καιρούς στην επιφάνεια, καταδεικνύουν ότι στα ανοικτά της Κύπρου υπάρχουν τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, τα οποία, εφόσον αξιοποιηθούν επιτυχώς, είναι σε θέση να εντάξουν την Κύπρο στο χάρτη των πετρελαιοπαραγωγών χωρών.
Όσο λοιπόν κι αν οι εκάστοτε κυβερνήσεις αποφεύγουν επιμελώς να αντιδράσουν ιδιαίτερα έντονα και με σκληρή γλώσσα στις τουρκικές προκλήσεις -εξαιτίας της συνεχιζόμενης εισβολής και κατοχής- το ζήτημα των πετρελαίων που βρίσκονται στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κύπρου επανέρχεται συνεχώς και είναι πάντοτε στην ατζέντα των όποιων συζητήσεων για το Κυπριακό. Μάλιστα τίθεται ακόμη εντονότερα σε περιόδους κατά τους οποίους υπάρχουν έντονες διεργασίες και συζητήσεις για την επίλυση του κυπριακού ζητήματος.
Από τη στάση που τηρείται στο θέμα των πετρελαίων θα κριθεί, τελικά, όχι μόνο εάν η Κύπρος είναι αποφασισμένη να εκμεταλλευτεί πλήρως το φυσικό της πλούτο, αλλά και εάν θα συνεχίσει να θεωρείται ένα κυρίαρχο κράτος, το οποίο είναι σε θέση να λαμβάνει μόνο του τις αποφάσεις του. Αποφάσεις που σχετίζονται και αφορούν στην εκμετάλλευση των φυσικών του πόρων.

Oι γείτονές μας βρήκαν…
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και τα στοιχεία των πρώτων ερευνών, στο θαλάσσιο χώρο της Κύπρου υπάρχουν μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου. Αυτό αποδεικνύεται και επιβεβαιώνεται και από τα εξής στοιχεία και πληροφορίες:
Πρώτο, περιοχή στην οποία έχουν εγκατασταθεί τα γεωτρύπανα των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών, είναι εφαπτόμενη με τη «μέση γραμμή» που συμφωνήθηκε μεταξύ της Κύπρου και της Αιγύπτου. Η γειτνιάζουσα με την Κύπρο θαλάσσια περιοχή της Αιγύπτου είναι πλούσια σε πετρελαϊκά αποθέματα, τα οποία ήδη αξιοποιούνται από τη γειτονική χώρα. Αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα πετρέλαια δεν σταματούν πάνω στη διαχωριστική γραμμή της Κύπρου. Η περιοχή βρίσκεται νότια της ΑΟΖ της Κύπρου και σε περιοχή που βρίσκεται κοντά στα κυπριακά τεμάχια.
Στην περιοχή αυτή, μόλις περίπου 30 χιλιόμετρα από το κυπριακό τεμάχιο, η εταιρεία Shell εντόπισε υδρογονάνθρακες σε βάθος 6.000 μέτρων. Αυτές οι έρευνες αυξάνουν πολύ τις πιθανότητες να υπάρχουν υδρογονάνθρακες και στην κυπριακή ΑΟΖ της Κύπρου.
Δεύτερο, πρόσφατες έρευνες σε υδρογονάνθρακες στη θαλάσσια περιοχή οικονομικής εκμετάλλευσης του Ισραήλ εντόπισαν φυσικό αέριο σε σημείο 60- 65 χιλιομέτρων από την ΑΟΖ της Κύπρου. Τις έρευνες και τον εντοπισμό των υδρογονανθράκων στο ισραηλινό τεμάχιο διενήργησε η εταιρεία Νοble, αμερικανοϊσραηλινών συμφερόντων, που εξασφάλισε τα δικαιώματα ερευνών για εντοπισμό υδρογονανθράκων και στο κυπριακό ερευνητικό τεμάχιο. Το τεμάχιο αυτό, με αύξοντα αριθμό 12, συνορεύει με τη ζώνη οικονομικής εκμετάλλευσης του Ισραήλ. Η γεώτρηση έφθασε πάνω από τα 450 πόδια καθαρού φυσικού αερίου σε τρία διαστήματα και πέρασε μέσα από αμμόλιθους κάτω από το στρώμα του άλατος. Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις για τα κοιτάσματα κάνουν λόγο για τρία τρις κυβικά πόδια αξίας περίπου 26 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αναμένεται ότι το πετρέλαιο αυτό θα καλύψει τις ανάγκες του Ισραήλ για τα επόμενα 15 χρόνια. Η παραγωγή πετρελαίου αναμένεται να αρχίσει εντός μιας περιόδου πέντε χρόνων. Επίσης, προγραμματίζεται η ανόρυξη μιας δοκιμαστικής και μιας ερευνητικής γεώτρησης, για να μελετηθούν τα στρώματα κάτω από τους αμμόλιθους.
Τρίτο, τα κοιτάσματα σε υδρογονάνθρακες που εντοπίζονται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου βρίσκονται κάτω από το υποθαλάσσιο υπόστρωμα άλατος. Αυτό, σύμφωνα με τους ειδικούς, θεωρείται πολύ σημαντικό στοιχείο επειδή το στρώμα άλατος συγκρατεί τους υδρογονάνθρακες και δεν τους αφήνει να περάσουν, μέσω των υπόγειων στρωμάτων, σε άλλες περιοχές.
Τέταρτο, η Κύπρος βρίσκεται στο βόρειο άκρο της πετρελαιοφόρας αφρικανικής πλατφόρμας που βυθίζεται στην περιοχή της Κύπρου, κάτω από την ευρασιατική πλάκα. Η αφρικανική πλάκα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής έδωσε τα μεγαλύτερα κοιτάσματα πετρελαίου στον κόσμο, με ένα ποσοστό 65%, δηλαδή 1,05 τρις βαρέλια αποθεμάτων πετρελαίου.
Πέμπτο, οι εκτιμήσεις της κυπριακής κυβέρνησης φέρουν τις πιθανές πετρελαιοφόρες περιοχές του νησιού να βρίσκονται στο θαλάσσιο και στο χερσαίο χώρο της Κύπρου. Υποψήφιες περιοχές είναι η χερσαία ζώνη Τροόδους και Πενταδακτύλου, η πολύ βαθιά θαλάσσια περιοχή μεταξύ Πενταδακτύλου και Τουρκίας, η θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κύπρου, η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Λάρνακας και Πάφου και η μεγάλη θαλάσσια περιοχή νότια της Κύπρου.

Οι τουρκικές προκλήσεις
Η Άγκυρα, σε μιαν από τις τελευταίες επίσημες ανακοινώσεις της, περιφρονεί την Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος-μέλος της Ε.Ε., και δηλώνει ότι η ίδια δεν πρόκειται να αναγνωρίσει καμία διμερή συμφωνία με την Κυπριακή Δημοκρατία. Καλεί την Αίγυπτο και το Λίβανο, οι οποίες υπέγραψαν συμφωνίες με την Κύπρο, να μην τις θέσουν σε ισχύ. Έχοντας μεγάλο θράσος, όπως πάντα, απειλεί χώρες και εταιρείες που θα εξασφαλίσουν άδειες ερευνών για υδρογονάνθρακες να λάβουν υπόψη τους την ευαίσθητη κατάσταση της νήσου και τη βούληση του ετέρου ιδρυτικού λαού, όπως τον χαρακτηρίζει, που είναι οι Τουρκοκύπριοι, και σε κάθε περίπτωση να μην κάνουν απόπειρες που θα επηρεάσουν αρνητικά τη λύση της κυπριακής υπόθεσης.
Ήδη, πλοίο νορβηγικής εταιρείας, υπό σημαία Παναμά, που διενεργούσε, εκ μέρους της κυπριακής κυβέρνησης, έρευνες για κοιτάσματα πετρελαίου στην ΑΟΖ της Κύπρου (27 μίλια από τη νότια ακτή του νησιού), παρενοχλήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2008 από τουρκικά πολεμικά σκάφη. Σε άλλες τρεις περιπτώσεις, τουρκικά πολεμικά σκάφη παρενόχλησαν -στις 19, 21 και 24 Νοεμβρίου 2008- ερευνητικά σκάφη τα οποία έκαναν ωκεανογραφικές έρευνες στην ΑΟΖ της Κύπρου για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας προέβη σε σχετικές καταγγελίες για τις παρενοχλήσεις προς το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Σχετικής ενημέρωσης έτυχαν και τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ενώ διαβήματα έγιναν και προς την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με την προκλητική συμπεριφορά της η Τουρκία αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και παραβαίνει την υποχρέωσή της, ως μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, να σέβεται την κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών, συμπεριλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Να σημειώσουμε ότι στα σκαριά βρίσκονται και διμερείς συμφωνίες με το Ισραήλ, τη Συρία και την Παλαιστινιακή Αρχή για την οριοθέτηση θαλάσσιων οικονομικών ζωνών και την εκμετάλλευσή τους. Όλες οι συμφωνίες που έχουν συνομολογηθεί και οι άλλες που πρόκειται να υπογραφούν συμπεριλαμβάνουν πρόνοιες για συνεκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, που πιθανόν να εντοπιστούν στα σύνορα των ζωνών οικονομικής εκμετάλλευσης μεταξύ των δύο χωρών.

Κυριαρχικά δικαιώματα
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του με τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ' στο Βατικανό τον περασμένο Μάρτιο, είχε δηλώσει ξεκάθαρα ότι «εκείνο που ζητούμε, είναι η Τουρκία να σεβαστεί το κυριαρχικό δικαίωμα της Κύπρου να κάνει έρευνες για υδρογονάνθρακες στην περιοχή της δικής της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Τέτοιες έρευνες εμείς κάνουμε, αλλά η Τουρκία τρεις φορές ώς τώρα προσπάθησε να εμποδίσει τα ερευνητικά πλοία, κάνοντας βυθίσεις στρατιωτικών αεροπλάνων και απειλώντας και με φρεγάτες στρατιωτικές αυτούς οι οποίοι κάνουν τις έρευνες».
Ο Πρόεδρος Χριστόφιας επανέλαβε ότι η Κύπρος θέλει η Τουρκία να εγγυηθεί ότι θα τερματίσει αυτές τις παρενοχλήσεις και τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και δεν θα είχαμε αντίρρηση να ανοίξει το κεφάλαιο «Ενέργεια» με αυτή την προϋπόθεση. «Πρέπει», συνέχισε, «να υπερασπιστούμε και εμείς τα κυριαρχικά δικαιώματα της πατρίδας μας. Δεν μπορεί ένας μεγάλος γείτονας να κάνει ό,τι θέλει αυθαίρετα. Αυτές οι αυθαιρεσίες πρέπει να τερματιστούν και πρέπει να συνδράμει και η Ευρωπαϊκή Ένωση να τερματιστούν, διότι η Κύπρος είναι κράτος-μέλος της Ένωσης».
Στο μεταξύ, καλώς εχόντων το πραγμάτων, θα συνεχιστούν προσεχώς οι έρευνες για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου. Ήδη, το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας, σε συνεργασία με το νορβηγικό Οίκο PGS Geophysical AS, προχώρησε σε δισδιάστατες σεισμικές διασκοπήσεις για εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σε θαλάσσια περιοχή εντός της ΑΟΖ της Κύπρου, συνολικής επιφάνειας 51.000 km². Ο πρώτος γύρος των αδειοδοτήσεων ξεκίνησε στις 15 Φεβρουαρίου 2007 και διήρκεσε μέχρι τις 16 Αυγούστου 2007. Υποβλήθηκαν τρεις αιτήσεις για τρία διαφορετικά ερευνητικά τεμάχια. Παραχωρήθηκε μια άδεια έρευνας για το ερευνητικό τεμάχιο αριθμός 12.

Ο δεύτερος γύρος
ΣΥΜΦΩΝΑ με πληροφορίες μας, ο δεύτερος γύρος των αδειοδοτήσεων προγραμματίζεται να αρχίσει το δεύτερο εξάμηνο του 2009. Ο γύρος αυτός αναμένεται να αρχίσει με βάση έρευνα που έχει εκπονηθεί. Υπάρχουν 13.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα δισδιάστατα σεισμικά δεδομένα και 650 τετραγωνικά χιλιόμετρα τρισδιάστατα σεισμικά δεδομένα, τα οποία θα αναλυθούν. Όλες οι εκθέσεις θα πωληθούν στις εταιρείες που επέδειξαν ενδιαφέρον, στην Αγγλία και στην Αμερική.
Σύμφωνα με πληροφορίες μας, η ισραηλοαμερικανική εταιρεία Noble, με βάση τις συμβατικές της υποχρεώσεις, προχωρεί σε έρευνες και στο κυπριακό ερευνητικό τεμάχιο με τον αριθμό 12. Σύμφωνα με τα όσα συμφωνήθηκαν με την Κυπριακή Δημοκρατία, η Noble, στα πλαίσια της αρχικής περιόδου της άδειάς της διενήργησε δισδιάστατες σεισμικές έρευνες συνολικού μήκους τουλάχιστον 4.000 χιλιομέτρων. Η περίοδος αυτή υπολογίζεται στα τρία χρόνια από την αδειοδότησή της, ενώ στα επόμενα δύο χρόνια, που είναι η πρώτη περίοδος ανανέωσης της άδειάς της, προβλέπεται η πραγματοποίηση και άλλων δισδιάστατων σεισμικών ερευνών συνολικού μήκους τουλάχιστον 2.500 χιλιομέτρων. Επίσης θα πραγματοποιηθούν τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες συνολικού εμβαδού 300 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Η εταιρεία είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει σε ανόρυξη μίας γεώτρησης με ελάχιστο βάθος τουλάχιστον 5.000 μέτρα. Στη δεύτερη περίοδο ανανέωσης της άδειάς της, που θα διαρκέσει άλλα δύο χρόνια, η Noble θα πρέπει να προχωρήσει σε άλλη μια γεώτρηση.
Η Κύπρος θα είναι σε θέση να γνωρίζει κατά πόσον υπάρχουν υδρογονάνθρακες στο κυπριακό ερευνητικό τεμάχιό της εντός μιας περιόδου τουλάχιστον πέντε χρόνων ή και νωρίτερα.

ΥΠΟΨΗΦΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
· Χερσαία ζώνη Τροόδους και Πενταδακτύλου.
· Πολύ βαθιά θαλάσσια περιοχή μεταξύ Πενταδακτύλου και Τουρκίας.
· Θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κύπρου.
· Θαλάσσια περιοχή μεταξύ Λάρνακας - Πάφου.
· Θαλάσσια περιοχή νότια της Κύπρου.

Οι φυσικοί πόροι και το Σχέδιο Ανάν
ΕΙΝΑΙ πολύ σημαντικό να σημειώσουμε ότι στο Σχέδιο Ανάν υπήρχε ειδική πρόνοια που αφορούσε στο θέμα των φυσικών πόρων της Κύπρου. Όπως ορίζεται στο Σχέδιο, το 70% των εσόδων που θα προκύψουν από τυχόν εκμετάλλευση φυσικών πόρων του νησιού θα πρέπει να καταλήγει στο Ταμείο του Ομοσπονδιακού κράτους και το 30% θα πρέπει να διανέμεται κατ’ αναλογίαν πληθυσμού (80% και 20%) στα ταμεία των συνιστώντων κρατιδίων.
Μια άλλη σημαντική προέκταση που ενισχύει τις υποψίες για την ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου στην ΑΟΖ, είναι οι συνεχείς απειλές της Άγκυρας σε σχέση με τις συμφωνίες της Κύπρου με την Αίγυπτο και το Λίβανο για τις θαλάσσιες έρευνες υδρογονανθράκων. Ήδη, η Άγκυρα αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα με τις τουρκικές εταιρείες πετρελαίου στην περιοχή του Κιρκούκ στο Βόρειο Ιράκ, αλλά συνεχίζει να προκαλεί και να ανοίγει μέτωπο και με τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου, που οριοθετούν θαλάσσιες οικονομικές ζώνες με την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το Τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών παρουσίασε για πρώτη φορά και τον όρο «ημίκλειστη θάλασσα» για ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, εμμένοντας ότι η Τουρκία «έχει θεμιτά και έννομα συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο». Δήλωσε ότι «είναι αποφασισμένη να υπερασπίσει τα δικαιώματα και συμφέροντά της στην Ανατολική Μεσόγειο και δεν πρόκειται να επιτρέψει απόπειρες προς την κατεύθυνση εξάλειψης των δικαιωμάτων αυτών».
Κατά καιρούς καλεί όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες να οριοθετήσουν από κοινού τους θαλάσσιους οικονομικούς τομείς κατά τρόπο που να διασφαλίζονται τα συμφέροντα και τα δικαιώματα όλων των χωρών.

RSS

Προχωρούν οι έρευνες για πετρέλαιο

| Εκτύπωση | 27/05/2009 | Νάνσια Χαρίδη

Ο Διευθυντής Ενέργειας δηλώνει στη «Σ» ότι δεν πρόκειται να διακοπούν οι διαδικασίες, ενώ ο πρέσβης των ΗΠΑ αποκαλύπτει ότι αμερικανική εταιρεία πήρε άδεια κι αρχίζει σύντομα τις δικές της έρευνες.

«Δεν πρόκειται να απεμπολήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και δεν πρόκειται να διακόψουμε τις έρευνες για εντοπισμό πετρελαίου στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Οι έρευνες συνεχίζονται και θα συνεχίζονται με βάση τα νόμιμα δικαιώματά μας όπως καθορίζονται από το διεθνές δίκαιο. Ως Κυπριακή Δημοκρατία θα συνεχίσουμε να πράττουμε ό,τι πράτταμε μέχρι σήμερα στο θέμα αυτό».
Η δήλωση έγινε χθες στη «Σημερινή» από το Διευθυντή Ενέργειας του Υπουργείου Εμπορίου Σόλωνα Κασίνη, υπόψη του οποίου ετέθησαν πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας ότι η δεύτερη φάση των προσφορών για αδειοδότηση σε σχέση με τις έρευνες ανεστάλη μετά από τουρκικούς εκβιασμούς. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η δεύτερη φάση των προσφορών έπρεπε να είχε προκηρυχθεί τον περασμένο Δεκέμβριο αλλά ανεστάλη λόγω ακριβώς των έντονων αντιδράσεων από πλευράς Τουρκίας μέσω του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ.
Ο ίδιος ο υπουργός Εμπορίου Αντώνης Πασχαλίδης, πάντως, δήλωσε χθες ότι δεν υπάρχει καμία πολιτική απόφαση για αναστολή των ερευνών και ότι όλες οι διαδικασίες συνεχίστηκαν και συνεχίζονται κανονικά.
«Οποιοσδήποτε πλούτος ανήκει στην Κυπριακή Δημοκρατία και το λαό της και σε κανέναν άλλον», είπε ο κ. Πασχαλίδης.

Σε αμερικανική εταιρεία η άδεια
Ο επικεφαλής του Οικονομικού Τμήματος της πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών στην Κύπρο James Carouso, εξάλλου, επιβεβαίωσε χθες ότι μια αμερικανική εταιρεία μετά από συμφωνία με το Υπουργείο Εμπορίου πήρε άδεια για έρευνες για εντοπισμό πετρελαίου νοτιοδυτικά της Κύπρου και ότι θα αρχίσει τις έρευνες αυτές σύντομα.
Συγκεκριμένα, χθες στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που έδωσε ο Αμερικανός πρέσβης Frac Urbancic στο Αμερικανικό Περίπτερο στη Διεθνή Κρατική Έκθεση Κύπρου, ρωτήθηκε και για την εταιρεία η οποία θα αρχίσει έρευνες για εντοπισμό πετρελαίου στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου.
Ο Αμερικανός πρέσβης είπε ότι σύντομα η εταιρεία Νόμπολ Ένερτζι αρχίζει τις έρευνες, παρέπεμψε δε για λεπτομέρειες στον επικεφαλής του Οικονομικού και Εμπορικού Τμήματος της αμερικανικής πρεσβείας James Carouso.
Ο κ. Carouso υπενθύμισε την προκήρυξη διεθνούς προσφοράς από την Κύπρο για τη διεξαγωγή έρευνας για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, προσθέτοντας πως ύστερα από διαβουλεύσεις με την Υπηρεσία Ενέργειας του Υπουργείου Εμπορίου η προσφορά κατακυρώθηκε σε μια αμερικανική εταιρεία, η οποία θα ξεκινήσει σύντομα τις έρευνες στα νοτιοδυτικά της Κύπρου.

Και με Λιβύη για πετρέλαιο-φυσικό αέριο
Θέμα ενέργειας συζήτησε χθες ο Υπουργός Εμπορίου και με τη Λιβύη και συγκεκριμένα με τον Υπουργό Δικαιοσύνης της χώρας Mustafa Mohamed Abdel Jalil, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στην Κύπρο. Σε δηλώσεις μετά τη συνάντηση, ο Λίβυος υπουργός υπενθύμισε, για το θέμα της ενέργειας, ότι υπήρξε πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου του Εθνικού Οργανισμού Πετρελαίου της Λιβύης πριν από δύο μήνες στην Κύπρο, κατά τη διάρκεια της οποίας είχε συναντηθεί και με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια.
«Προσβλέπουμε σε υπογραφή συμφωνιών των δύο χωρών στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Υπάρχουν πολλοί τομείς συνεργασίας που είναι ζωτικοί για τις δύο χώρες», ανέφερε ο Mustafa Mohamed Abdel Jalil.
Ο Λίβυος Υπουργός ανέφερε, επίσης, ότι με τον κ. Πασχαλίδη χθες συζητήθηκαν τρόποι συνεργασίας ειδικά μετά την επιστροφή της Λιβύης στο διεθνές προσκήνιο και τα οικονομικά ανοίγματα τα οποία κάνει σε όλες τις χώρες του κόσμου.

Οι οικονομικές οφειλές σε κυπριακές εταιρείες
Για τις οικονομικές εκκρεμότητες που υπάρχουν από Λίβυους έναντι ορισμένων κυπριακών εταιρειών ο Abdel Jalil ανέφερε ότι με την επιστροφή της Λιβύης στο διεθνές προσκήνιο έχουν καθοριστεί τα ποσά για να πληρωθούν αυτές οι παλιές οφειλές.
Σημείωσε ότι είχαν γίνει λάθη στο παρελθόν και πρόσθεσε ότι έχει συσταθεί μια τεχνική επιτροπή που εξετάζει το θέμα για να καθοριστούν τα ποσά που πρέπει να πληρωθούν. Τα ποσά θα πληρωθούν, είπε, αμέσως, αφού επιβεβαιωθεί η ορθότητά τους.

Ο ίδιος ο Abdel Jalil προεδρεύει της Μικτής Διακυβερνητικής Επιτροπής Κύπρου - Λιβύης για το θέμα αυτό.

Ο Αντώνης Πασχαλίδης, από τη δική του πλευρά, ανέφερε ότι αποτελεί πρόθεση και των δύο χωρών η αναβάθμιση των οικονομικών, εμπορικών και τουριστικών σχέσεων μεταξύ Κύπρου και Λιβύης. Πρόσθεσε ότι προγραμματίζεται επίσκεψή του στη Λιβύη, η ημερομηνία της οποίας θα καθοριστεί μέσω της διπλωματικής οδού.

«Κουβεντιάσαμε για το γνωστό θέμα των εκκρεμοτήτων από πλευράς Λιβύης σε κυπριακές επιχειρήσεις. Υπάρχει τεχνική επιτροπή που ασχολείται με αυτό το θέμα και θα γίνει προσπάθεια να διευθετηθούν το συντομότερο δυνατό», ανέφερε ο Υπουργός Εμπορίου.

Οικονομική αποκλειστική ζώνη
Σε ερώτηση για το θέμα των συμφωνιών που αναμένεται να υπογραφούν μεταξύ Κύπρου και Λιβύης στον τομέα της ενέργειας, ο κ. Πασχαλίδης είπε ότι έχει συζητηθεί και στο παρελθόν το θέμα της οικονομικής αποκλειστικής ζώνης.

Ερωτηθείς κατά πόσο Κύπρος και Λιβύη βρίσκονται κοντά στην επίτευξη συμφωνίας, ο κ. Πασχαλίδης είπε ότι «βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο», ενώ ο Abdel Jalil είπε πως υπάρχουν πολλές προοπτικές, οι οποίες θα συζητηθούν στο μέλλον. Πρόσθεσε ότι η Λιβύη έχει αρκετές ποσότητες από πετρέλαιο και φυσικό αέριο και είναι διατεθειμένη να τις διαθέσει και η προτεραιότητα είναι σίγουρα στις γειτονικές χώρες.

Τέλος, όσον αφορά στο θέμα του καθορισμού της οικονομικής ζώνης μεταξύ Κύπρου και Λιβύης για εκμετάλλευση, ο Λίβυος Υπουργός είπε ότι πρόκειται για τεχνικά θέματα τα οποία αφορούν τον αρμόδιο υπουργό.