Η αξιοσέβαστη Βασιλική Εταιρία του Λονδίνου, η Ακαδημία Επιστημών της Βρετανίας, σε έκθεσή της που έδωσε στη δημοσιότητα, ρίχνει το ειδικό βάρος της υπέρ των ρηξικέλευθων και "εξωτικών" προτάσεων γεωμηχανικής (geo-engineering), που έχουν προταθεί για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Όπως αναφέρει, η γεωμηχανική είναι εφικτή, ρεαλιστική και τελικά θα αποτελέσει, καλώς ή κακώς, την μόνη λύση για τη σωτηρία του πλανήτη από την υπερθέρμανση, αν τα κράτη αποτύχουν να μειώσουν ουσιαστικά τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα και των άλλων "αερίων του θερμοκηπίου" στην ατμόσφαιρα. Η Βασιλική Εταιρία διευκρινίζει ότι -πριν διανοηθεί κανείς να εφαρμόσει τη γεωμηχανική- πρέπει τα κράτη να προσπαθήσουν να συμφωνήσουν στην κατά τουλάχιστον 50% μείωση των εκπομπών αερίων μέχρι το 2050, σε σχέση με το επίπεδο τους το 1990.
Σύμφωνα με τη Βασιλική Εταιρία, μπορεί οι προτάσεις γεωμηχανικής να θυμίζουν λιγάκι επιστημονική φαντασία και να περιέχουν κινδύνους, όμως τελικά αποτελούν στην πράξη τη μόνη ελπίδα του πλανήτη μας, αν οι πολιτικοί αποτύχουν να "φρενάρουν" την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο και το BBC. Η προειδοποίηση γίνεται μόνο τρεις μήνες πριν την παγκόσμια Σύνοδο του ΟΗΕ στην Κοπεγχάγη, όπου θα τεθεί επί τάπητος σε διακυβερνητικό επίπεδο το πρόβλημα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Μόλις πριν πέντε χρόνια, η γεωμηχανική θεωρείτο ευρέως από τους γεωλόγους και τους κλιματολόγους ένα "καπρίτσιο" ή μια φαντασίωση των επιστημόνων που την πρότειναν, ενώ το 2007 ουσιαστικά είχε απορριφθεί από τη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή. Όμως σήμερα πια το κλίμα σταδιακά αλλάζει υπέρ της, καθώς γίνεται φανερό ότι η μεταβολή του κλίματος εξελίσσεται ταχύτερα από τις αρχικές εκτιμήσεις.
Ο Τζον Σέφερντ, καθηγητής του πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον και υπεύθυνος για την έκθεση της Βασιλικής Εταιρίας, που χρειάστηκε περίπου ένα χρόνο για να ετοιμαστεί, δήλωσε ότι η γεωμηχανική, παρόλο που μπορεί να έχει σοβαρές απρόβλεπτες παρενέργειες για πολλούς ανθρώπους και οικοσυστήματα, αναγκαστικά θα κληθεί να καλύψει ένα επικίνδυνο πολιτικό κενό. Η έκθεση αναγνωρίζει τα προβλήματα ασφάλειας και κόστους που συνοδεύουν ορισμένες προτάσεις της γεωμηχανικής, όμως θεωρεί ότι, αν υπάρξουν ικανοποιητικές απαντήσεις σε αυτά τα ζητήματα, τα σχέδια της μπορούν να υλοποιηθούν, ώστε να βοηθήσουν τη στροφή σε μια παγκόσμια οικονομία με χαμηλό επίπεδο κατανάλωσης άνθρακα και ορυκτών καυσίμων.
Ως την πιο πολλά υποσχόμενη ιδέα γεωμηχανικής και την προτιμώμενη, επειδή μπορεί να επαναφέρει το γήινο κλίμα πιο κοντά στα προβιομηχανικά επίπεδά του, η Βασιλική Εταιρία θεωρεί την αφαίρεση (απορρόφηση) του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, π.χ. με το φύτεμα και άλλων δασών, με την άμεση συλλογή και αποθήκευση κάτω από τη Γη του διοξειδίου που εκπέμπουν τα εργοστάσια, με την αξιοποίηση επιφανειακών πετρωμάτων που με φυσικό τρόπο απορροφούν διοξείδιο ή με την κατασκευή ψηλών πύργων που θα "συλλαμβάνουν" το διοξείδιο στον αέρα.
Μια άλλη αξιοποιήσιμη ιδέα θεωρείται η "χειραγώγηση" της ηλιακής ακτινοβολίας, σαν θερμοστάτης, ώστε να μειωθεί κατά βούληση η ποσότητα θερμότητας που φθάνει στην επιφάνεια της Γης. Αυτό μπορεί να γίνει π.χ. με πολλούς μικρούς καθρέφτες στο διάστημα ή με ένα γιγάντιο καθρέφτη στη Σελήνη, που θα αντανακλούν τις ηλιακές ακτίνες μακριά από τον πλανήτη μας, ή με το σκόρπισμα -σαν μια γιγάντια ομπρέλα- μεγάλων ποσοτήτων σωματιδίων ανοιχτού χρώματος (π.χ. αλουμινίου) στην ατμόσφαιρα, που επίσης θα αντανακλούν στο διάστημα τις ηλιακές ακτίνες, ή με την χρησιμοποίηση πλοίων που, ψεκάζοντας θαλασσινό νερό στον αέρα, θα δημιουργούν περισσότερο αντακλαστικά σύννεφα σε χαμηλό υψόμετρο.
Το πλεονέκτημα των παραπάνω μεθόδων, κατά την έκθεση, είναι ότι αναμένεται να έχουν γρήγορο αποτέλεσμα, όμως δεν καταπολεμούν την κύρια αιτία της υπερθέρμανσης, τις εκπομπές του διοξειδίου. Επιπλέον αυτές οι γεω-μηχανικές ιδέες θα έχουν πιθανότατα αστρονομικό κόστος και απρόβλεπτες συνέπειες σε άλλα οικοσυστήματα.
Για το βάψιμο λευκών των ταρατσών, τη μαζική καλλιέργεια αντανακλαστικών φυτών και την τοποθέτηση κατόπτρων στις ερήμους, ώστε να αντανακλούν τις ακτίνες του ήλιου (ιδέες που κερδίζουν έδαφος κυρίως στην Καλιφόρνια), η "ετυμηγορία" είναι ότι το αποτέλεσμά τους θα είναι αμελητέο, ενώ μπορεί να έχουν σοβαρές παρενέργειες στον καιρό. "Υπερβολικά επικίνδυνη" ιδέα χαρακτηρίζεται η πρόταση να ριχτούν ρινήματα σιδήρου στους ωκεανούς, ώστε να αυξηθούν οι άλγες, γιατί μπορεί να προκαλέσει ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή στους θαλάσσιους οργανισμούς.
Η Βασιλική Εταιρία τονίζει ότι καμία μέθοδος γεωμηχανικής δεν είναι από μόνη της "μαγική" και ικανή να σώσει τη Γη και καλεί τις κυβερνήσεις να βρουν κεφάλαια περίπου 100 εκατ. λιρών ετησίως για να ξεκινήσει συστηματικά η μελέτη τους, ώστε να ξεκαθαριστεί ποιες από αυτές τις προτάσεις έχουν δυνητικά τη μεγαλύτερη ωφέλεια για το κλίμα, ώστε να εφαρμοστούν κατά προτεραιότητα.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, από την πλευρά τους, είναι από επιφυλακτικές έως ευθέως αρνητικές απέναντι στις ιδέες γεωμηχανικής και κατηγορούν πλέον και τη Βασιλική Εταιρία ότι έρχεται να "ντύσει με ένα μανδύα εγκυρότητας" τις μέχρι τώρα περιθωριακές και τελικά επικίνδυνες για το περιβάλλον προτάσεις.02/09/2009 | ΑΠΕ
.
Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση: http://royalsociety.org/displaypagedoc.asp?id=35110
